Kto decyduje o wezwaniu karetki do poszkodowanego w wypadku przy pracy?

Wypadek przy pracy to zawsze zdarzenie nagłe i nieprzewidziane, które wymaga szybkiej, ale przede wszystkim odpowiedzialnej reakcji. W takich momentach liczy się każda sekunda, a prawidłowa decyzja o wezwaniu pomocy medycznej może uratować życie lub znacząco wpłynąć na proces rekonwalescencji poszkodowanego. Ale kto właściwie podejmuje tę kluczową decyzję?

Pierwsze chwile po wypadku: Ocena sytuacji

Zaraz po zaistnieniu wypadku priorytetem jest zabezpieczenie miejsca zdarzenia i ocena stanu poszkodowanego. Często to świadkowie zdarzenia lub osoby znajdujące się w pobliżu są pierwszymi, którzy udzielają pomocy. Ich rola jest nieoceniona, zwłaszcza jeśli posiadają przeszkolenie z zakresu pierwszej pomocy.

Rola świadka i poszkodowanego

Jeśli poszkodowany jest przytomny i w stanie komunikować się, jego własna ocena bólu i objawów jest kluczowa. Jednak w przypadku poważnych urazów, utraty przytomności czy widocznych, ciężkich obrażeń, decyzja o wezwaniu karetki często spoczywa na osobach trzecich. Każdy, kto jest świadkiem wypadku, w którym istnieje podejrzenie zagrożenia życia lub zdrowia, ma moralny i prawny obowiązek wezwania pomocy.

Kto podejmuje decyzję o wezwaniu karetki do poszkodowanego?

Zgodnie z polskimi przepisami, główna odpowiedzialność za bezpieczeństwo i higienę pracy spoczywa na pracodawcy. To on jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a także do podjęcia niezbędnych działań w razie wypadku.

• Pracodawca lub jego przedstawiciel: W praktyce decyzję o wezwaniu pogotowia ratunkowego najczęściej podejmuje bezpośredni przełożony poszkodowanego, kierownik zmiany, specjalista BHP lub inna osoba wyznaczona do zarządzania bezpieczeństwem w danym zakładzie pracy.
• Osoby przeszkolone w zakresie pierwszej pomocy: W wielu firmach są wyznaczeni pracownicy, którzy przeszli szkolenie z pierwszej pomocy. Ich wiedza i umiejętności są nieocenione w ocenie sytuacji i podjęciu decyzji o konieczności wezwania profesjonalnej pomocy medycznej.
• Każdy pracownik: Należy podkreślić, że w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia, każdy pracownik ma prawo i obowiązek wezwać pogotowie ratunkowe, niezależnie od hierarchii czy formalnych procedur. W takich momentach priorytetem jest ratowanie zdrowia i życia.

Co mówią przepisy w tym zakresie?

Polskie prawo pracy jest jednoznaczne w kwestii obowiązków pracodawcy. Zgodnie z Kodeksem Pracy (art. 209¹), pracodawca jest zobowiązany do:

1. Zapewnienia środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.
2. Wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy.
3. Zapewnienia łączności ze służbami zewnętrznymi (np. pogotowiem ratunkowym).

Dodatkowo, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy precyzuje, że pracodawca powinien zapewnić sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wyposażyć apteczki w odpowiednie środki. Niezapewnienie tych warunków lub zaniedbanie obowiązków w razie wypadku może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi dla pracodawcy.

Kryteria oceny stanu poszkodowanego

Decyzja o wezwaniu karetki powinna być podjęta zawsze, gdy istnieje podejrzenie:

• Utraty przytomności lub zaburzeń świadomości.
• Ciężkiego krwotoku.
• Złamań otwartych lub podejrzenia złamań kręgosłupa.
• Poważnych urazów głowy, klatki piersiowej, brzucha.
• Trudności w oddychaniu.
• Oparzeń rozległych lub głębokich.
• Porażenia prądem elektrycznym.
• Ekspozycji na substancje toksyczne.
• Każdej innej sytuacji, która w ocenie osoby udzielającej pomocy, może zagrażać życiu lub zdrowiu poszkodowanego.

W przypadku wątpliwości, zawsze lepiej wezwać pomoc medyczną. Dyspozytor pogotowia ratunkowego jest w stanie udzielić dalszych wskazówek i ocenić pilność sytuacji.

Procedury wewnętrzne i szkolenia

Dobrze zorganizowane przedsiębiorstwo powinno mieć jasno określone procedury postępowania w razie wypadku przy pracy. Powinny one zawierać informacje o tym, kto jest odpowiedzialny za wezwanie pomocy, gdzie znajdują się apteczki, kto jest przeszkolony w udzielaniu pierwszej pomocy oraz jakie są numery alarmowe. Regularne szkolenia z zakresu BHP i pierwszej pomocy są niezbędne, aby pracownicy wiedzieli, jak reagować w kryzysowych sytuacjach.

Ciekawostka: Złota godzina

W medycynie ratunkowej często mówi się o tzw. "złotej godzinie" (ang. golden hour). Jest to krytyczny okres, zazwyczaj do 60 minut od wystąpienia poważnego urazu, w którym interwencja medyczna ma największe szanse na uratowanie życia i zminimalizowanie długoterminowych konsekwencji zdrowotnych. To podkreśla, jak ważna jest szybkość w podjęciu decyzji o wezwaniu karetki i udzieleniu pierwszej pomocy.

Podsumowanie: Odpowiedzialność i współdziałanie

Decyzja o wezwaniu karetki do poszkodowanego w wypadku przy pracy leży przede wszystkim w gestii pracodawcy i jego wyznaczonych przedstawicieli. Jednak w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia, każdy ma obowiązek podjąć odpowiednie kroki. Kluczem do skutecznego reagowania jest dobra organizacja, przeszkolony personel oraz świadomość, że bezpieczeństwo w pracy to wspólna odpowiedzialność.