Kto może przeprowadzić instruktaż stanowiskowy montera rusztowań?

Monter rusztowań to zawód o podwyższonym ryzyku, gdzie każdy błąd może kosztować zdrowie lub życie. Dlatego właściwe przygotowanie do pracy, a zwłaszcza instruktaż stanowiskowy, to absolutna podstawa. Ale kto tak naprawdę ma uprawnienia i, co ważniejsze, kompetencje, by przekazać nowemu pracownikowi wiedzę, która zapewni mu bezpieczeństwo na wysokości? Odpowiedź nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać, i kryje w sobie kilka kluczowych wymogów prawnych, które każdy pracodawca musi bezwzględnie spełnić.

Kto może przeprowadzić instruktaż?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy, w szczególności z rozporządzeniem w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, instruktaż stanowiskowy dla montera rusztowań może przeprowadzić wyłącznie osoba wyznaczona przez pracodawcę. Jednak samo wyznaczenie to nie wszystko. Osoba ta musi spełniać trzy fundamentalne warunki, które gwarantują odpowiedni poziom merytoryczny i praktyczny szkolenia.

Kluczowe jest, aby instruktor posiadał jednocześnie:

• Odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania pracy montera rusztowań.
• Doświadczenie zawodowe na stanowisku, na którym szkolony jest pracownik.
• Ukończone przygotowanie pedagogiczne, czyli przeszkolenie w zakresie metod prowadzenia instruktażu.

Brak któregokolwiek z tych elementów dyskwalifikuje daną osobę jako instruktora, nawet jeśli jest to doświadczony kierownik budowy czy brygadzista.

Jakie kwalifikacje są kluczowe?

Pod pojęciem „odpowiednich kwalifikacji zawodowych” kryją się konkretne, udokumentowane uprawnienia. W przypadku montera rusztowań budowlano-montażowych metalowych, instruktor musi posiadać ważne świadectwo zdania egzaminu przed komisją powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego. Oznacza to, że osoba prowadząca szkolenie sama musi być certyfikowanym monterem. Nie wystarczy ogólna wiedza o budownictwie czy zasadach BHP.

Równie istotne jest doświadczenie zawodowe. Teoria to jedno, ale praca na wysokości, w zmiennych warunkach atmosferycznych i przy montażu skomplikowanych konstrukcji wymaga wiedzy praktycznej. Instruktor, który sam przez lata montował rusztowania, jest w stanie przekazać nie tylko suche procedury, ale również cenne wskazówki, nauczyć przewidywania zagrożeń i wyczulić na niuanse, których nie ma w żadnym podręczniku.

Przygotowanie pedagogiczne

Trzeci filar, czyli przygotowanie pedagogiczne, to formalne potwierdzenie umiejętności przekazywania wiedzy. Najczęściej jest to ukończenie kursu dla instruktorów instruktażu stanowiskowego. Taki kurs uczy, jak skutecznie komunikować się ze szkolonym pracownikiem, jak demonstrować zadania, jak sprawdzać zrozumienie materiału i jak korygować błędy w sposób konstruktywny. To gwarancja, że wiedza instruktora zostanie faktycznie przyswojona przez nowego montera.

Odpowiedzialność pracodawcy

Należy pamiętać, że to na pracodawcy ciąży pełna odpowiedzialność za prawidłowe zorganizowanie i przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego. Wyznaczenie osoby bez odpowiednich kwalifikacji, doświadczenia lub przygotowania pedagogicznego jest poważnym naruszeniem przepisów BHP. W razie wypadku przy pracy, organy kontrolne, takie jak Państwowa Inspekcja Pracy, będą skrupulatnie weryfikować dokumentację szkoleniową, w tym uprawnienia osoby prowadzącej instruktaż.

Pracodawca musi zadbać o:

1. Formalne wyznaczenie instruktora na piśmie.
2. Weryfikację jego uprawnień (świadectwo montera) i przygotowania pedagogicznego (zaświadczenie o ukończeniu kursu).
3. Zapewnienie odpowiedniego programu instruktażu, dopasowanego do specyfiki rusztowań używanych w firmie.
4. Prawidłowe udokumentowanie szkolenia w karcie szkolenia wstępnego pracownika.

Ciekawostka: Czy specjalista BHP może szkolić?

Częstym błędem jest powierzanie instruktażu stanowiskowego montera zewnętrznemu specjaliście ds. BHP. O ile taka osoba posiada ogromną wiedzę o przepisach, o tyle zazwyczaj nie ma kwalifikacji zawodowych ani doświadczenia w pracy montera rusztowań. Może ona prowadzić szkolenie ogólne BHP, ale instruktaż stanowiskowy musi być prowadzony przez praktyka – osobę, która zna to stanowisko od podszewki.

Podsumowanie: Bezpieczeństwo ponad wszystko

Wybór osoby do przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego montera rusztowań to jedna z najważniejszych decyzji wpływających na bezpieczeństwo w firmie. Nie ma tu miejsca na kompromisy. Instruktor musi być fachowcem w każdym calu: certyfikowanym monterem z wieloletnią praktyką i udokumentowanymi umiejętnościami dydaktycznymi. Tylko takie połączenie gwarantuje, że nowy pracownik wejdzie na rusztowanie w pełni świadomy zagrożeń i wyposażony w wiedzę, która pozwoli mu pracować bezpiecznie i efektywnie.