Wypadek pracownika na szkoleniu za granicą

Wyjazd służbowy na zagraniczne szkolenie to dla wielu pracowników synonim rozwoju, zdobywania nowych kompetencji i prestiżu. Niestety, nawet najlepiej zorganizowana delegacja może zostać przerwana przez nieszczęśliwy wypadek. Co w takiej sytuacji? Kto ponosi odpowiedzialność? Zagraniczny kontekst zdarzenia wprowadza dodatkowe komplikacje, jednak polskie przepisy jasno określają, jak postępować, by chronić zarówno interes pracownika, jak i pracodawcy.

Wypadek na zagranicznym szkoleniu – czy to wypadek przy pracy?

Podstawowe pytanie, które należy sobie zadać, brzmi: czy zdarzenie, do którego doszło podczas szkolenia za granicą, kwalifikuje się jako wypadek przy pracy? Zgodnie z polskim prawem, odpowiedź najczęściej będzie twierdząca. Kluczowe jest jednak spełnienie kilku warunków określonych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Definicja prawna

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Co istotne, ten związek z pracą obejmuje nie tylko wykonywanie standardowych obowiązków, ale również pozostawanie pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą firmy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Delegacja, a więc i szkolenie za granicą, jest traktowana jako wykonywanie zadań na polecenie przełożonego, dlatego zdarzenia, do których dochodzi w jej trakcie, są rozpatrywane w tym kontekście.

Kluczowy jest związek z pracą

Aby zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy, musi mieć ścisły związek z realizacją celów podróży służbowej. Oznacza to, że ochroną objęty jest nie tylko sam czas trwania szkolenia, ale również czynności z nim związane.

Przykład: Pracownik podczas przerwy kawowej na konferencji w Berlinie poślizgnął się na mokrej podłodze i złamał nogę. Mimo że nie wykonywał w tym momencie bezpośrednio czynności szkoleniowych, przerwa była integralną częścią harmonogramu wydarzenia. Takie zdarzenie zostanie zakwalifikowane jako wypadek przy pracy.

Obowiązki pracodawcy – krok po kroku

Na pracodawcy, który dowiaduje się o wypadku swojego pracownika za granicą, spoczywa szereg obowiązków. Ich szybkie i prawidłowe dopełnienie jest kluczowe dla dalszego postępowania i uzyskania przez poszkodowanego należnych świadczeń.

1. Zapewnienie pomocy: Pierwszym i najważniejszym obowiązkiem jest udzielenie pracownikowi niezbędnej pomocy i zorganizowanie opieki medycznej.
2. Powołanie zespołu powypadkowego: Pracodawca musi niezwłocznie powołać zespół (składający się najczęściej z pracownika służby BHP oraz społecznego inspektora pracy), którego zadaniem będzie ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
3. Ustalenie okoliczności zdarzenia: Zespół zbiera informacje od poszkodowanego (jeśli jego stan na to pozwala), świadków, a także gromadzi wszelką dostępną dokumentację. W przypadku zdarzenia za granicą może to być utrudnione, ale jest absolutnie konieczne.
4. Sporządzenie protokołu powypadkowego: Na podstawie zebranych materiałów, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, zespół sporządza protokół powypadkowy.
5. Zatwierdzenie protokołu: Gotowy protokół pracodawca zatwierdza nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia. Poszkodowany pracownik ma prawo wglądu do treści protokołu i zgłoszenia do niego uwag.

Prawa pracownika i świadczenia

Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy otwiera pracownikowi drogę do ubiegania się o konkretne świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. Najważniejsze z nich to:

• Zasiłek chorobowy wypłacany w wysokości 100% podstawy wymiaru, już od pierwszego dnia niezdolności do pracy.
• Jednorazowe odszkodowanie z ZUS, którego wysokość zależy od procentowego uszczerbku na zdrowiu orzeczonego przez lekarza orzecznika ZUS.
• W przypadku trwałej lub długotrwałej utraty zdolności do pracy, pracownik może ubiegać się również o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Ubezpieczenie – Twoja siatka bezpieczeństwa

Choć przepisy zapewniają podstawową ochronę, wyjazd za granicę wymaga dodatkowego zabezpieczenia. Poleganie wyłącznie na Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to poważny błąd.

Karta EKUZ to nie wszystko

Karta EKUZ uprawnia do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej w krajach UE/EFTA na takich samych zasadach, jak obywatele danego kraju. Oznacza to, że jeśli w danym państwie pacjenci dopłacają do wizyt czy hospitalizacji, Polak również będzie musiał pokryć te koszty. Co więcej, EKUZ nigdy nie pokrywa kosztów transportu medycznego do Polski, które mogą sięgać dziesiątek tysięcy euro.

Rola dodatkowej polisy

Dlatego absolutną podstawą jest wykupienie przez pracodawcę dodatkowego ubezpieczenia podróży służbowej. Dobra polisa powinna obejmować:

• Koszty leczenia w placówkach prywatnych.
• Koszty ratownictwa i transportu medycznego do kraju.
• Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW).
• Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC).

Ciekawostka: wypadek w czasie wolnym

Co w sytuacji, gdy do wypadku dojdzie po godzinach szkolenia, np. podczas prywatnego zwiedzania miasta? Tutaj sprawa się komplikuje. Zasadniczo czas wolny pracownika w delegacji nie jest czasem pozostawania w dyspozycji pracodawcy. Jeśli pracownik realizuje w tym czasie swoje prywatne cele, ewentualny wypadek nie zostanie uznany za wypadek przy pracy. Wyjątkiem mogą być sytuacje, gdy uczestnictwo w wieczornej kolacji integracyjnej było częścią programu szkolenia lub zostało zalecone przez pracodawcę. Każdy taki przypadek jest jednak analizowany indywidualnie.